فرایند تولید کله قند
برای تولید قند کله می توان از دو روش استفاده نمود . یکی روش تبلور و دیگری روش قالب و پرس . حال به توضیح هر دو روش می پردازیم :
روش قالب و پرس
این روش معمولا برای تولید کله قندهای کوچک به کار می رود به این صورت که اول بلورهای شکر را خرد نموده سپس با آب خیس می نمایند . در مرحله ی بعد شکر خیس شده را درون یک قالب ریخته و قالب را تحت فشار قرار می دهند . پس از انجام این مرحله کله قند مورد نظر به دست می آید .
روش تبلور
این روش اغلب برای تولید کله قندهای بزرگ مورد استفاده قرار می گیرد . نحوه ی کار به این صورت است که نخست شکر را کاملا در آب حل می نمایند ( شربت قند ) و بعد آن را با عبور دادن از فیلتر به طور کامل تصفیه می کنند . در مرحله ی بعد شربت رنگبری می شود که این کار با جذب شدن ملکول های محتوی مواد رنگی که در شربت وجود دارند صورت می پذیرد . پس از مرحله ی رنگبری نخست شربت را تغلیظ نموده و سپس آن را درون قالب می ریزند تا فرایند تبلور شروع شود . در این مرحله دستگاه شتاب دهنده آب را به سرعت از قند خارج نموده و به این ترتیب کله قند تولید می شود . پس از تهیه ی کله قند آن را به گرم خانه منتقل می کنند تا کاملا خشک شود .
شرح کامل خط تولید کله قند به شرح زیر است :
مرحله 1 : در این مرحله چغندر قندهای سالم و رسیده را پس از برداشت از مزرعه به کارخانه حمل می کنند . در آنجا بعد از وزن شدن چغندرها به بخش سنجش عیار چغندر منتقل می شوند . در این بخش با یک دستگاه خاص از چغندرها نمونه گیری می شود تا میزان قند و درصد آن مشخص گردد .
مرحله 2 : در این مرحله چغندر را همراه با جریان آب به جایگاه فرایند منتقل می نمایند . در حین جا به جایی عملیاتی نظیر گرفتن سنگ از چغندرها یا گرفتن علف از چغندرها صورت می پذیرد .
مرحله 3 : پس از انتقال چغندرها به جایگاه فرایند آن ها را با آب و سیستم های شستشو که به شکل نیم استوانه هستند می شویند .
مرحله 4 : در این مرحله برای اینکه بتوان راحت تر و آسان تر قند را از چغندر استخراج نمود آن ها را در دستگاهی که آسیاب خلال نام دارد می ریزند تا چغندرها به شکل خلال ( رشته های باریک ) درآیند . فرم و شکل خلال ها و همچنین ضخامت آن ها نقش مهمی در بازده فرایند عصاره گیری دارد . پس از تهیه ی خلال از چغندرها نمونه گیری می شود تا درصد قند آن ها را طبق آزمایشی که دیژسیون می نامند مشخص کنند . سپس خلال ها را با ترازوهای ویژه ای وزن می کنند تا با کسب اطلاعات وزن و درصد قند بتوانند میزان قندی که وارد فرایند می شود را مشخص نمایند .
مرحله 5 : این مرحله به نام های مختلفی مانند عصاره گیری , دیفوزیون و شربت گیری خوانده می شود و طی آن خلال ها را در دستگاه دیفریون یا دیفیوزر می ریزند و به وسیله ی خاصیت انتشار و فشار اسمزی که در خلال ها وجود دارد از آن ها قند استخراج می کنند . در دستگاه دیفزیون اغلب خلال و آب گرم از دو سمت مخالف هم عبور می کنند به نحوی که از یک سوی دستگاه شربت خام استخراج می شود و از سوی دیگر تفاله ی خلال ها .
